Blog

Kinezjologia edukacyjna – gimnastyka mózgu

„Wszelkie działanie twórcze zaczyna się od ruchu” J. Zinker
Paul Dennison (amerykański pedagog) na bazie różnych dziedzin nauki, między innymi kinezjologii stosowanej i behawioralnej, psychologii, pedagogiki, Programowania Neurolingwistycznego, akupunktury, optometrii, anatomii, fizjologii, neurologii opracował metodę wspierającą proces uczenia poprzez zintegrowanie pracy mózgu. Jego zdaniem, wiele problemów intelektualnych i emocjonalnych w życiu człowieka wynika ze złego współdziałania obu półkul mózgowych i z braku integracji między nimi. Aby człowiek miał pełny obraz otaczającego go świata niezbędna jest integracja prawej i lewej półkuli mózgowej, bo mózg jest narządem symetrycznym, ale każda półkula ma inne zadania. Prawa półkula mózgu jest to półkula twórcza, emocjonalna, postrzegająca całość. Odpowiada za uczucia, prawdziwe wielowymiarowe uczenie się, percepcję przestrzeni, pamięć długotrwałą. Lewa półkula mózgowa odpowiedzialna jest natomiast za myśli, analizę, przypisywanie faktów, widzenie szczegółów, percepcję czasu, kontrolę nad słowem, porozumiewanie się werbalne, pamięć krótką – czyli jest logiczna i postrzega poszczególne elementy.

Mózg bardzo precyzyjnie współpracuje z ciałem. Przez impulsy w układzie nerwowym informacja dociera do wszystkich zakątków organizmu. Jednocześnie ośrodki znajdujące się w lewej półkuli mózgu zawiadują prawą stroną naszego ciała, a ośrodki z prawej półkuli – kierują jego lewą półkulą. Gdy wykonujemy ruch lewą nogą, impuls nerwowy dociera do prawej półkuli; w przypadku ruchu prawą ręką – dochodzi on do półkuli lewej. Jeśli natomiast na przemian wykonujemy ruchy lewą nogą oraz prawą ręką i jesteśmy przy tym w stanie utrzymać równowagę, dochodzi do szybkiego przełączania prawej i lewej półkuli. Tworzą się nowe połączenia nerwowe, a stare, już istniejące, udrażniają się i umacniają. W ten sposób następuje lepsza integracja pracy obu półkul mózgu. W rezultacie jego część intuicyjna zaczyna lepiej współpracować z częścią analityczną. Ruch znacznie zwiększa nasze możliwości poznawcze. Gimnastyka mózgu to program rozwoju ruchowego ukierunkowany na stymulowanie rozwoju dzieci, zwłaszcza tych, które mają trudności w uczeniu się. To także program aktywizacji układu nerwowego i uwalniania ode stresu. Za pomocą ruchu można stymulować poszczególne części, ośrodki i obszary mózgowia oraz tworzyć nowe połączenia między nimi, celem uzyskania poprawy stanu i działania wymiarów inteligencji:

  • wymiaru latealności (lewa i prawa półkula mózgu)
  • wymiaru koncentracji (pień mózgu i płat czołowy
  • wymiaru stabilności (system limbiczny).

Dennison szczególną uwagę poświęca wymiarowi lateralności czyli współpracy obu półkul mózgowych. Brak integracji dzieci w tym wymiarze jest powodem ok 80% przypadków trudności w uczeniu się. Gimnastyka mózgu jest skuteczna w przypadkach dysleksji, dysgrafii, której przyczyn należy szukać w móżdżku, tzn. części mózgu odpowiedzialnej m.in za koordynację ruchów i przetwarzanie informacji związanych z nabywaniem wiedzy i umiejętności.
Jak mówił Paul E. Dennison „ruch jest drzwiami do uczenia się.”
Zestaw ćwiczeń gimnastyki mózgu można podzielić na:

  1. podstawowy schemat ćwiczeń wprowadzających
  2. ćwiczenia na przekraczanie linii środka: ruchy naprzemienne, leniwe ósemki
  3. ćwiczenia wydłużające
  4. ćwiczenia energetyzujące

Regularne stosowanie tych ćwiczeń wpływa na poprawę: koncentracji na wykonywanych zadaniach, koordynacji wzrokowo – ruchowej, umiejętności wysławiania się, czytania i rozumienia; pomaga w przezwyciężeniu trudności związanych z dysleksją, dysgrafią i dysortografią; zwiększa zdolności manualne.

Bibliografia:

  • Mańkowska I.: Kreowanie rozwoju dziecka. Wyd. Operon Gdynia 2005
  • Zwoleńska J.: Radosna kinezjologia. Wyd. KINED Warszawa 2005
Shopping Cart