Blog

Rola pedagoga w kształtowaniu kompetencji społecznych dziecka

Kompetencje społeczne rozumiane są jako „złożone umiejętności warunkujące efektywność radzenia sobie w określonego typu sytuacjach społecznych, nabywane przez jednostkę w toku treningu społecznego”. Upraszczając kompetencje społeczne są umiejętnością poprawnego zachowania się podczas kontaktów międzyludzkich. Nazywa się je także zdolnościami społecznymi i inteligencją społeczną.
Niezmiernie ważną rolę w kształtowaniu kompetencji społecznych u dzieci odgrywają pedagodzy. Wspomagają oni  nie tylko wszechstronny rozwój jednostki, ale też wspierają tworzenie się pożądanych umiejętności i zdolności podczas kontaktów wychowanka z innymi ludźmi. Do pożądanych umiejętności zalicza się: zdolność wywierania wpływu na innych, realizacja zamierzonych celów, umiejętność rozwiązywania problemów oraz skuteczność porozumiewania się.

Dobry pedagog przed rozpoczęciem pracy nad rozwojem kompetencji społecznych
u dzieci musi podjąć się diagnozy społecznej pod względem poziomu kompetencji. Należy zatem wybrać odpowiednie metody i techniki. Najczęściej stosowana i najbardziej efektywna jest obserwacja na podstawie standaryzowanego arkusza obserwacji, która jest prowadzona
w naturalnym środowisku dziecka. Aby dokonać rzetelnej diagnozy warto zastosować również techniki zadaniowe przy wykorzystaniu odpowiedniego materiału, przykładowo: obrazkowego, fotograficznego, dźwiękowego, filmowego, werbalnego lub z wykorzystaniem tak zwanych \”żywych modeli\”.
W przypadku dzieci w młodszym wieku szkolnym kompetencje społeczne są utożsamiane z kompetencjami interpersonalnymi, w skład których wchodzi m.in.: poznawanie nowych ludzi, sprawna komunikacja społeczna, umiejętność rozwiązywania problemów
i niesienie pomocy. Można również wyróżnić dwa wymiary kompetencji społecznych dzieci: aspekt społeczny (wspólnotowy) i indywidualny, w którym zachodzi proces przemyśleń dziecka, to czas na interpretację i refleksję. Podczas swojej pracy pedagog – wychowawca powinien odpowiednio motywować dziecko do podejmowania kontaktów społecznych.
Z praktycznego punktu widzenia owe kompetencje rozwijane są przez różnego rodzaju prace edukacyjne i artystyczne, kiedy to dzieci są \”narażone\” na kontakty interpersonalne, które są podstawą kształtowania kompetencji społecznych.
Nie należy więc zapominać, że dobry pedagog stosując odpowiednie techniki i metody oraz mając pozytywne podejście do ucznia jest kreatorem kompetencji społecznych u dzieci w młodszym wieku szkolnym. Kompetencje te są niezwykle ważne, gdyż wspomagają procesy uczenia się i  zdobywania doświadczeń, a przede wszystkim pozwalają tworzyć satysfakcjonujące relacje społeczne w kolejnych latach dzieciństwa oraz w dorosłym życiu.

Bibliografia:

  • Argyle M: Psychologia stosunków międzyludzkich. Wyd. PWN, Warszawa 1991.
  • Kochanowska Ewa: Rola nauczyciela w diagnozowaniu i wspomaganiu rozwoju kompetencji społecznych u dzieci w młodszym wieku szkolnym. W: Kultura i Wychowanie. Międzynarodowe elektroniczne czasopismo naukowe. Półrocznik. Nr 9 (1) 2015.
Shopping Cart