Prawidłowa współpraca analizatora ruchu, dotyku, wzroku i słuchu daje możliwość prawidłowego wykonywania czynności czytania a wcześniej pisania. Rozwój tej koordynacji odbywa się już od najwcześniejszych lat życia życia dziecka i jest rezultatem współdziałania czynników biologicznych i środowiskowo- społecznych. Dzieci, które mają 6, 7 lat i rozwija się prawidłowo osiągają taki poziom dojrzałości ruchowej, który daje im możliwość rozpoczęcia nauki w klasie I. Zdarzają się jednak dzieci, którym bardzo trudno przychodzi dostosowanie swoich ruchów do właściwości danego przedmiotu – mówimy wówczas o zaburzeniach koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Dzieci, które mają słabo rozwiniętą koordynację wzrokowo-ruchową, mogą przejawiać trudności w:
- samoobsłudze, czyli w samodzielnym ubieraniu się, posługiwaniu się sztućcami,
- zabawach grupowych, gdzie trzeba złapać, rzucić, kopnąć, np. piłkę, woreczek,
- rysowaniu, malowaniu, wycinaniu, pisaniu, czytaniu,
- posługiwaniu się narzędziami i przedmiotami codziennego użytku,
- staniu na jednej nodze, jeździe na rowerze czy hulajnodze.
Zaraz po urodzeniu można zauważyć czy dziecko przejawia symptomy zaburzeń koordynacji wzrokowo-ruchowej. W wieku niemowlęcym (czyli do pierwszego roku życia) dzieci nie raczkują, zauważyć można również, że gorzej utrzymują równowagę w pozycji stojącej i siedzącej. Nie jest to jednak jednoznaczne,ponieważ w grę wchodzi również uszkodzenie zintegrowanych odruchów lub różnych układów.
Starsze dziecko (okres poniemowlęcy) , które ma zaburzoną koordynacje wzrokowo-ruchową nie potrafi narysować również po demonstracji linii poziomej i pionowej. Ma również kłopoty z odwzorowaniem koła, a także nie przejawia zainteresowania rysowaniem, malowaniem i zabawami manipulacyjnymi.
U dziecka w wieku przedszkolnym zaobserwujemy to, że słabiej biega, podskakuje, ma obniżoną sprawność ruchową w zakresie całego ciała. Jest niezdarne, na kłopot z utrzymaniem równowagi. W dalszym ciągu utrzymuje się niechęć do rysowania (kłopot z odwzorowaniem trójkąta, krzyżyka, kwadratu) oraz do budowania wieży z klocków. W tym wieku objawy zazwyczaj nasilają się i są już bardzo wyraźnie widoczne również podczas analizowania prac plastycznych dziecka. Rysunki dziecka z zaburzaniami wzrokowo-ruchowymi są bardzo prymitywne w swojej formie, są również bardzo ubogie treściowo i niewiele jest tam szczegółów. Zazwyczaj dziecko skupia się na konkrecie. W tym przypadku obserwujemy również ubogą kolorystykę. Dziecko przejawia niechęć do wykonywania tego co sprawia mu trudność a więc nie chce układać puzzli, układanek polegających na odwzorowaniu obrazków.
Kolejny okres to w życiu dziecka to okres szkolny. Jest to moim zdaniem najtrudniejszy czas dla dziecka z zaburzeniami. Większość dzieci w tym właśnie okresie doświadcza zaburzeń natury emocjonalnej. Emocje pojawiają się ponieważ dziecko ma kłopot z utrzymaniem kontaktów z rówieśnikami. Dzieci w swojej naturze są brutalne i każdą osobę która od nich odstaje w jakiś sposób chcą wyeliminować ze swoich kręgów. Dzieci z zaburzeniami koordynacji nie radzą sobie podczas zająć sportowych- wchodzi tu w grę nieporadność ruchowa. Na domiar złego dziecko jest już na tyle świadome siebie i innych osób w swoim otoczeniu, że jest w stanie porównać własne wyczyny z wyczynami innych i wyciągnąć odpowiednie wnioski. Ocenia w ten sposób swoje umiejętności i kompetencje i niestety na tle zdrowych dzieci wychodzi ono bardzo słabo. Stąd biorą się gorsze stany emocjonalne dziecka. Po pewnym czasie dziecko przestaje podejmować inicjatywę i wycofuje się z działań.
Bibliografia:
- Bogdanowicz M., Integracja percepcyjno-motoryczna.
- Bogdanowicz M., Metoda Dobrego Startu,